مراقبتهای بعد از ارتودنسی
پس از پایان درمان ارتودنسی و برداشتن براکتها، مرحلهای مهم آغاز میشود که هدف آن حفظ نتایج به دست آمده و جلوگیری از مشکلات احتمالی است. در این مرحله، مراقبتهای خاصی باید انجام شود تا دندانها و لثهها سالم بمانند و موقعیت جدید دندانها تثبیت شود. در ادامه، به طور جامعتر به این مراقبتها پرداخته میشود:
با مراجعه به کلینیک شبانه روزی نوید سلامت، واقع در شرق تهران، از خدمات تخصصی پزشکی بهره مند شوید.
1. استفاده از ریتینر (نگهدارنده)
1.1. اهمیت استفاده از ریتینر
ریتنر (Retainer) وسیلهای است که پس از برداشتن براکتها، برای حفظ موقعیت جدید دندانها استفاده میشود. اگر از ریتینر استفاده نشود، دندانها ممکن است به موقعیت اولیه خود بازگردند، که این امر تمام تلاشها و زمان صرفشده برای درمان ارتودنسی را بیاثر میکند.
1.2. انواع ریتینر
- ریتنرهای ثابت: این نوع ریتینرها به پشت دندانها متصل میشوند و به طور دائمی در دهان باقی میمانند. این ریتینرها نیاز به توجه و مراقبت خاصی دارند تا از جمع شدن پلاک و باکتری جلوگیری شود.
- ریتنرهای متحرک: این نوع ریتینرها از پلاستیک شفاف ساخته میشوند و میتوان آنها را برای خوردن غذا یا مسواک زدن برداشت. آنها نیز نیاز به تمیزکاری روزانه دارند.
1.3. نکات استفاده از ریتینر
- مدت زمان استفاده: معمولاً توصیه میشود که در ابتدا ریتینر به صورت مداوم (به جز هنگام غذا خوردن و مسواک زدن) استفاده شود. با گذشت زمان، ممکن است دندانپزشک توصیه کند که تنها در شبها از آن استفاده کنید.
- تمیز نگهداشتن ریتینر: ریتینر باید هر روز با استفاده از مسواک نرم و آب ولرم تمیز شود. همچنین میتوان از تمیزکنندههای خاص ریتینر استفاده کرد، اما نباید از آب داغ یا مواد شوینده قوی استفاده شود زیرا ممکن است به ریتینر آسیب بزند.
2. رعایت بهداشت دهان و دندان
2.1. مسواک زدن صحیح
بعد از برداشتن براکتها، دندانها ممکن است هنوز حساس باشند. برای تمیز نگهداشتن دندانها:
- استفاده از مسواک نرم: برای جلوگیری از تحریک لثهها و آسیب به مینای دندان، از مسواکهای با برس نرم استفاده کنید.
- مسواک زدن به مدت کافی: حداقل دو دقیقه مسواک بزنید و مطمئن شوید که همه سطوح دندانها تمیز شدهاند.
- استفاده از خمیردندان حاوی فلوراید: این نوع خمیردندان به تقویت مینای دندانها و جلوگیری از پوسیدگی کمک میکند.
2.2. استفاده از نخ دندان
پلاکها و باقیماندههای غذایی که بین دندانها گیر کردهاند، میتوانند به پوسیدگی و بیماریهای لثه منجر شوند. استفاده از نخ دندان به خصوص برای کسانی که از ریتینر ثابت استفاده میکنند، ضروری است:
- استفاده از سوپرفلاس: این نوع نخ دندان برای تمیز کردن اطراف ریتینرهای ثابت بسیار مناسب است.
- روش صحیح نخ دندان کشیدن: نخ دندان را با دقت بین دندانها قرار دهید و آن را به آرامی به بالا و پایین بکشید تا پلاکها و غذاهای باقیمانده خارج شوند.
3. رژیم غذایی مناسب
3.1. پرهیز از غذاهای چسبنده و سخت
- پرهیز از غذاهای چسبنده: غذاهای چسبنده مانند آدامس، کارامل و تافی میتوانند به ریتینرها آسیب بزنند یا باعث جمع شدن پلاک و پوسیدگی شوند.
- پرهیز از غذاهای سخت: غذاهای سخت مانند آجیل، یخ، و برخی سبزیجات سفت میتوانند باعث شکستن یا جابجایی ریتینرها شوند.
3.2. مصرف مواد مغذی ضروری
- کلسیم و ویتامین D: این مواد مغذی به تقویت استخوانها و دندانها کمک میکنند. مصرف مواد غذایی مانند لبنیات، ماهیهای چرب و سبزیجات برگدار توصیه میشود.
- ویتامین C: ویتامین C برای سلامت لثهها مهم است و مصرف میوهها و سبزیجاتی مانند پرتقال، کیوی، و فلفل دلمهای میتواند مفید باشد.
4. معاینات منظم دندانپزشکی
4.1. چکاپهای دورهای
حتی پس از پایان درمان ارتودنسی، مراجعه منظم به دندانپزشک ضروری است:
- بررسی وضعیت دندانها: دندانپزشک میتواند هر گونه مشکل بالقوه مانند پوسیدگی دندان یا بیماریهای لثه را تشخیص دهد و به موقع درمان کند.
- تمیز کردن حرفهای: حتی با رعایت دقیق بهداشت دهان، برخی نقاط ممکن است دسترسی نداشته باشند. تمیز کردن حرفهای به برداشتن پلاکها و جرمهای انباشته شده کمک میکند.
4.2. بررسی وضعیت ریتینر
دندانپزشک باید به طور منظم وضعیت ریتینر شما را بررسی کند تا مطمئن شود که به درستی کار میکند و باعث ناراحتی یا آسیب به دندانها نمیشود.
5. استفاده از دهانشویه
5.1. دهانشویههای حاوی فلوراید
این نوع دهانشویهها به تقویت مینای دندانها و پیشگیری از پوسیدگی کمک میکنند. استفاده روزانه از دهانشویه فلوراید میتواند به حفظ سلامت دندانها کمک کند.
5.2. دهانشویههای ضد باکتریایی
این دهانشویهها به کاهش تعداد باکتریهای موجود در دهان و جلوگیری از عفونتهای لثه کمک میکنند. توصیه میشود از دهانشویههای بدون الکل استفاده کنید تا از تحریک لثهها جلوگیری شود.
6. توجه به علائم هشدار دهنده
6.1. تغییر رنگ دندانها
اگر متوجه تغییر رنگ در دندانهای خود شدید، باید بلافاصله به دندانپزشک مراجعه کنید. این تغییر رنگ ممکن است نشانهای از پوسیدگی یا دیگر مشکلات دندانی باشد.
6.2. احساس ناراحتی یا درد
اگر بعد از برداشتن براکتها احساس درد یا ناراحتی دارید، این میتواند نشاندهنده مشکل در تنظیم دندانها یا دیگر مسائل دندانی باشد که نیاز به بررسی فوری دارد.
7. استفاده از محافظ دهان در ورزشها
7.1. محافظ دهان (Mouthguard)
اگر به فعالیتهای ورزشی مانند فوتبال، بسکتبال، یا بوکس مشغول هستید، استفاده از محافظ دهان برای جلوگیری از آسیب به دندانها و ریتینرها بسیار مهم است. این محافظها از دندانها در برابر ضربات و فشارهای ناگهانی محافظت میکنند.
8. حفظ تعادل روانی و رعایت توصیهها
8.1. حفظ صبر و تعهد
ارتودنسی فرآیندی طولانی و پیچیده است که نتایج آن تنها با مراقبتهای مناسب پس از درمان به دست میآید. حفظ صبر و پیروی دقیق از توصیههای دندانپزشک برای جلوگیری از مشکلات و حفظ نتایج بسیار مهم است.
9. مراجعه به ارتودنتیست در صورت بروز مشکل
9.1. تنظیم مجدد ریتینر یا براکتهای ثابت
در صورتی که ریتینر شما دچار مشکل شد یا احساس کردید که به درستی کار نمیکند، باید فوراً به ارتودنتیست مراجعه کنید. ممکن است نیاز باشد ریتینر یا براکتهای ثابت تنظیم شوند تا از بازگشت دندانها به موقعیت قبلی جلوگیری شود.
نتیجهگیری
مراقبتهای پس از ارتودنسی به همان اندازه درمان اولیه اهمیت دارند. این مراقبتها نه تنها به حفظ نتایج درمان کمک میکنند بلکه به پیشگیری از مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان، بیماریهای لثه، و جابجایی مجدد دندانها نیز منجر میشوند. با رعایت این نکات، میتوانید از لبخندی سالم و زیبا برای سالها لذت ببرید.
کلینیک شبانه روری نوید سلامت، با کادر مجرب و متخصص پزشکی، در خدمت سلامتی شماست.