آیا سکته مغزی موجب مشکل بینایی میشود؟
تقریباً ۶۵ درصد از افرادی که از سکته مغزی نجات پیدا می‌کنند دچار مشکلات بینایی می‌شوند.اگر تاری دید در یکی از چشم‌ها اتفاق بیفتد می‌تواند علامتی از یک وضعیت اورژانسی باشد که لازم است سریع‌تر جهت درمان بررسی و اقدام شود.تاری ناگهانی دید ممکن است هشداری درمورد مشکلی جدی باشد که پیگیری به‌موقع می‌تواند از بروز آن مشکل پیشگیری نماید.
درمانگاه نوید سلامت در شرق تهران از شما دعوت می کند تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
سکته مغزی می‌تواند باعث بروز 4 نوع نقص در بینایی شود:
- ازدست‌دادن میدان دید
- مشکلات حرکت چشم (آسیب به عصب‌ها و عضلات چشم بر تمرکز و حرکت اثر می‌گذارد)
- مشکلات پردازش بینایی (زمانی که سیگنال‌دهی عصبی یک طرف از بدن دچار اختلال میشود)
- سایر نقص‌های بعد از سکته مغزی مثل تاری دید، دوبینی، کاهش بینایی و حساسیت به نور
اثر سکته مغزی بر بینایی می تواند به عوامل زیر وابسته باشد:
- شدت سکته مغزی
- مدت‌زمان سپری شده بعد از سکته تا شروع درمان
- کدام قسمت از مغز دچار سکته شده است
شایع‌ترین مشکلات بینایی در ارتباط با سکته مغزی:
محل وقوع سکته مغزی در مغز، نوع آسیب به بینایی را تعیین می کند. آسیب به سمت راست مغز می تواند باعث تغییراتی در بینایی چشم چپ و آسیب به سمت چپ مغز، باعث تغییراتی در بینایی چشم راست شود.
متداول‌ترین مشکلات بینایی که با سکته مغزی در ارتباط است:
نقص در میدان دید
- میدان دید از جمله مستقیم (دید مرکزی) و طرفین (دید محیطی) ، همه آن چیزی است که شما می‌توانید ببینید،.
- نقص در میدان دید؛ به معنی ازدست دادن قسمتی از میدان دید، در صورتی که ناشی از سکته مغزی باشد شامل موارد زیر میشود:
- همونیموس همی آنوپی: ازدست‌رفتن دید محیطی که می‌تواند در قسمت چپ یا راست میدان دید باشد.
- کوادرانتانوپیا همنام: از دست دادن بینایی که در یک‌چهارم بالا یا پایین میدان دید رخ می‌دهد.
- اسکوتوما: نقطه کوری که در هر قسمت از میدان دید می‌تواند رخ بدهد.
تاری دید ناگهانی
_ آیا تاری دید در یک چشم می تواند از علائم سکته مغزی باشد؟
بله، درصورتی که سکته مغزی در قسمتی از مغز اتفاق بیفتد که مرتبط با بینایی است می‌تواند باعث تاری دید ناگهانی در یک یا هر دو چشم شود.
همچنین حمله ایسکمی گذرا (TIA) می‌تواند باعث تاری دید شود.
دوبینی (دیپلوپیا)
درصورتی که عضلات چشم بعد از سکته مغزی ضعیف شوند، قادر به هماهنگی با هم نیستند، بنابراین حالت دوبینی ایجاد میشود که به آن دیپلوپیا نیز می‌گویند. دوبینی بعد از سکته مغزی می‌تواند همیشه وجود داشته باشد یا فقط وقتی به زاویه یا جهت به خصوصی نگاه می‌کنید ظاهر شود.
دیپلوپیا می‌تواند به‌جای اینکه دوبینی ایجاد کند، باعث تاری دید بشود؛ به این صورت که دو تصویر روی‌هم می‌افتند و تار دیده می‌شوند.
غفلت فضایی
غفلت فضایی (Spatial inattention) زمانی اتفاق می افتد که چیزهایی را که در سمت آسیب‌دیده مغز در اثر سکته هستند نمی‌بیند و متوجه آنها نمی‌شود. این مشکل مربوط به خود بینایی نیست بلکه در نتیجه آسیب به قسمت‌هایی از مغز است که دیدن را دریافت و تفسیر می‌کنند.
اختلالات حرکتی چشم
اختلالات حرکتی چشم می‌توانند زمانی اتفاق بیفتد که عصب و عضلاتی که اجازه می‌دهند چشم حرکت کند به دلیل سکته مغزی آسیب می‌بینند. مثلاً:
- حرکت سریع چشم (نیستاگموس)
- انحراف چشم (استرابیسم)
- اختلال مربوط به عصب حرکتی چشم
- دوبینی (دیپلوپیا)
دریافت دید از عمق، تعادل، هماهنگی و بینایی کلی، می‌توانند تحت‌تأثیر این اتفاق‌ها قرار بگیرند.
خشکی چشم و حساسیت به نور
بعضی از افراد بعد از سکته مغزی، دچار مشکلاتی در پلک‌زدن می‌شوند یا نمی‌توانند چشم‌ها را کاملاً ببندند. در اثر این اتفاق، چشم‌ها رطوبت طبیعی خود را از دست می‌دهند و خشک می‌شوند که باعث تحریک و خارش و تاری دید و حساسیت به نور خواهد شد.
ازدست‌دادن بینایی
سکته مغزی می‌تواند باعث ازدست‌رفتن بینایی در یک چشم شود و به‌ندرت این اتفاق در هر دو چشم می‌افتد. ازدست‌دادن کامل بینایی در یک چشم، ناشی از انسدادی در شریان شبکیه است.
در صورتی که هر یک از علامت‌های هشداردهنده را همراه با دیگر علائم سکته مغزی داشتید، مثل ضعف و سستی ناگهانی یا بی‌حسی در یک سمت بدن، سردرد بسیار شدید و مشکل در حرف‌زدن یا راه‌رفتن، فورا به پزشک مراجعه کنید.
چه قسمت‌هایی از پردازش بینایی در مغز، تحت‌تأثیر سکته مغزی قرار می‌گیرند؟
- اگرچه تمامی نواحی مغز در پردازش اطلاعات بینایی دخیل هستند اما لوب پس‌سری که مرکز اصلی بینایی در مغز است و بیشترین ربط را به بینایی دارد می تواند تحت تاثیر سکته مغزی قرار بگیرد.
- ساقه مغز که حرکات چشم، تعادل و ثبات و توانایی تشخیص اشیا را کنترل می‌کند و در پایین مغز قرار دارد.
چگونگی تشخیص نقص در بینایی بعد از سکته مغزی:
بعد از سکته مغزی بیمار به متخصص‌های زیر ارجاع داده میشود:
- افتالمولوژیست و اپتومتریست: متخصص‌هایی که اختلالات چشم را بررسی می‌کنند.
- نورولوژیست: متخصصی که عوارض مربوط به سکته مغزی، آسیب‌های مغزی و اختلالات مغز را بررسی می‌کند. این متخصص، بر روی تغییرات ناشی از سکته مغزی و اثر آن بر بینایی تمرکز می‌کند.
- نوروافتالمولوژیست و نورواپتومتریست: متخصص‌هایی که علائم بینایی ناشی از ایجاد تغییراتی در مغز را بررسی می‌کنند.
درمانگاه شبانه روزی نوید سلامت در شرق تهران دارای بهترین متخصصین در این زمینه می باشد.
امکان بهبود علائم بینایی بعد از سکته مغزی وجود دارد؟
متاسفانه بیشتر افرادی که بعد از سکته مغزی دچار مشکل بینایی می‌شوند، به طور کامل بهبود پیدا نمی‌کنند. اما طی یک الی دو ماه اول، تا حدی امکان ریکاوری وجود دارد. عینک یا لنزهای تماسی نمی‌توانند مشکل بینایی ناشی از سکته مغزی را برطرف کنند.
مطالعات نشان می‌دهد بیماران سکته مغزی ممکن است بعضی از قابلیت‌های بینایی را با اقدامات درمانی فوری بعد از سکته مغزی حفظ کنند، اما این توانایی‌ها به مرور کاهش پیدا می کند و بعد از ۶ ماه از بین می‌رود. این به معنی این است که مداخلات آموزشی اولیه تا شش ماه اول، به بازیابی بینایی، کمک می کند.
متخصص مغز و اعصاب در شرق تهران و متخصص چشم در شرق تهران شما را در این امر یاری می کنند.
