با انواع بیماری خود ایمنی آشنا شویم
زمانی می توان گفت سیستم ایمنی بدن ما، عملکرد موثری دارد، که بتواند بیماری‌ها و عفونت‌ها را از ما دور کند. اما وقتی سیستم ایمنی بدن دچار اختلال می شود، به اشتباه به بافت ها، سلول‌ها و اندام‌های سالم بدن حمله می‌کند. این حملات باعث انواع بیماری های خود ایمنی می‌شود و می‌تواند هر قسمت از بدن را تحت تاثیر قرار دهد، عملکرد بدن را ضعیف کند و در مواردی باعث به خطر افتادن زندگی ما شود.
تا کنون بیش از ۸۰ نوع بیماری خود ایمنی شناخته شده است. ممکن است نام بعضی از آنها بیشتر به گوشمان خورده باشد، مانند دیابت نوع 1، ام‌اس، لوپوس، آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی و… در حالی که بعضی از بیماری های خودایمنی بسیار نادر هستند و حتی به سختی هم قابل تشخیص می باشند.
فردی که به یکی از انواع بیماری خود ایمنی نادر مبتلا شده، ممکن است تا زمان تشخیص درست بیماری، از علائم آن رنج ببرد. مسئله دیگر که باید به آن اشاره کنیم این است که بیشتر بیماری‌های خودایمنی درمان خاصی ندارند و گاهی لازم است برای کاهش علائم برخی بیماری‌های خودایمنی، درمان آن را به صورت مادام‌العمر دنبال کنیم.
جهت درمان بیماری های خودایمنی اینکه به کدام پزشک ، مراجعه کنیم بستگی به این دارد که کدام سیستم بدن تحت تأثیر بیماری خودایمنی قرار گرفته است. با مراجعه به متخصص داخلی با توجه به اینکه کدام قسمت بدن تحت تاثیر بیماری خود ایمنی قرار گرفته است، به متخصصین دیگر ارجاع داده می شوید.
درمانگاه شبانه روزی نوید سلامت در شرق تهران به همراه کادر مختصص در تمام حوزه های پزشکی، از تشخیص تا درمان بیماری های خود ایمنی همراه شماست.
جهت دریافت خدمات مشاوره و پزشکی درباره بیماری های خود ایمنی به کلینیک شبانه روزی نوید سلامت در شرق تهران مراجعه نمایید.
در ادامه این مطلب به انواع بیماری‌های خودایمنی و نشانه‌های آن اشاره خواهیم کرد.
همه آن چیزی که باید در مورد بیماری خود ایمنی بدانیم
اگرچه انواع بیماری‌های خودایمنی ماهیت متفاوتی دارند، اما همه آنها شامل حمله سیستم ایمنی به بافت سالم بدن می‌شوند. بیماری های خودایمنی می توانند هر قسمت یا سیستم بدن را تحت تأثیر قرار دهند.
محققان هنوز علل بسیاری از بیماری‌های خودایمنی را نمی‌دانند، اما چیزی که مشخص است عوامل ژنتیکی، عفونت‌ها و عوامل محیطی می‌توانند بر رشد آنها تأثیر بگذارند. هدف از درمان‌های طولانی‌مدت کاهش قدرت پاسخ‌های ایمنی است. بهتر است بدانیم که آنتی بیوتیک‌ها در درمان این بیماری‌ها هیچ دخالتی ندارند چرا که بیماری های خودایمنی عفونت باکتریایی نیستند.
عوامل تاثیرگذار در انواع بیماری خود ایمنی
بیماری‌های خودایمنی می‌تواند در هر فردی ایجاد شود، اما برخی فاکتورها ریسک ابتلا به این دست بیماری‌ها را افزایش می‌دهند.
برخی از عوامل رایج در بیماری های خود ایمنی عبارتند از:
- ژنتیک: برخی از بیماری‌های خود ایمنی به صورت ارثی در خانواده‌ها وجود دارد. یک فرد ممکن است ژن‌هایی را به ارث ببرد که باعث ابتلا به یک بیماری خاص شود و پس از قرار گرفتن در معرض ترکیبی از محرک‌ها، پتانسیل بیماری موجب ابتلای او خواهد شد.
- عوامل محیطی: نور خورشید، برخی مواد شیمیایی، و عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی همگی می‌توانند بر ایجاد شرایط ابتلا به انواع بیماری خود ایمنی تأثیر بگذارند.
- جنسیت: عموما زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به بیماری های خودایمنی هستند. پزشکان معتقدند که عوامل هورمونی در بروز این اختلالات نقش دارند. این اختلالات اغلب در طول سال‌های باروری زنان ایجاد می‌شود.
- نژاد: به نظر می رسد که نژاد نیز در شدت برخی بیماری‌های خودایمنی نقش دارد. به عنوان مثال، افراد سفیدپوست بیشتری به دیابت نوع 1 مبتلا می‌شوند، در حالی که لوپوس در افراد آفریقایی-آمریکایی و اسپانیایی‌تبار شدیدتر است.
- بیماری‌های خودایمنی: فردی که دارای یک اختلال خود ایمنی است، بیشتر در معرض ابتلا به سایر بیماری‌های خودایمنی قرار دارد.
این عوامل باعث افزایش خطر ایجاد مشکلات خودایمنی میان افراد می‌شوند، اما اگر بخواهیم نگاه عمیق‌تری به این موضوع داشته باشیم، بهتر است ابتدا انواع بیماری خود ایمنی را مورد بررسی قرار دهیم:
شایع‌ترین بیماری‌های خودایمنی
در ادامه با شایع‌ترین انواع مشکلات خود ایمنی آشنا می‌شوید:
پسوریازیس
پسوریازیس از انواع بیماری خود ایمنی است که روی زیبایی افراد هم تاثیر می‌گذارد. این بیماری باعث می‌شود که سیستم ایمنی در روند شکل‌گیری سلول‌های پوست اختلال ایجاد کند. این امر منجر به ایجاد لکه‌ها، پوسته پوسته شدن، خشکی و خارش پوست، و گاهی همراه با درد مفاصل می‌شود.
برآوردها نشان می دهد که ۲ تا ۳ درصد از جمعیت به این بیماری مبتلا هستند.
انواع مختلفی از پسوریازیس وجود دارد که هر کدام علائم متفاوتی دارند. شایع‌ترین پسوریازیس، پلاک‌مانند است که با لکه‌های قرمزرنگ با پوششی نقره‌ای و سفید از سلول‌های مرده پوست مشخص می‌شود. پسوریازیس می‌تواند در هر نقطه‌ای از بدن مانند زانو، آرنج، پوست سر و کف دست و پا مشاهده شود و با سایر شرایط جسمی جدی مانند دیابت، بیماری‌های قلبی و افسردگی در ارتباط است. محرک‌های رایج برای بروز پسوریازیس شامل استرس، عفونت‌ها و عوامل محیطی هستند.
آرتریت پسوریاتیک
آرتریت پسوریاتیک یک بیماری خودایمنی مفصلی است که در حدود ۳ نفر از هر ۱۰ نفر مبتلا به پسوریازیس ایجاد می شود. درواقع این بیماری که میان حدود ۳۰٪ از مبتلایان به پسوریازیس رایج است، تقریباً ۱۰ سال پس از ایجاد پسوریازیس ظاهر می‌شود. با این حال، ایجاد آرتریت پسوریاتیک بدون پسوریازیس نیز امکان‌پذیر است.
در این نوع از انواع بیماری خود ایمنی، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به مفاصل سالم و همچنین تاندون‌ها و رباط‌های اطراف حمله می‌کند. این حمله منجر به علائمی مانند درد مفاصل، سفتی، ورم‌کردن آن نواحی و کاهش دامنه حرکتی می‌شود. آرتریت پسوریاتیک اغلب مفاصل کوچک بدن مانند مفاصل انگشتان دست و پا را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
همه آنچه باید در مورد بیماری پسوریاتیک بدانیم:
- بیماران مبتلا به آرتریت پسوریاتیک در معرض ابتلا به دیابت نوع 2 هستند و اندازه‌گیری مرتب قند خون برای آنها ضرورت دارد.
- افراد مبتلا به این بیماری ۳۰ درصد بیشتر از مبتلایان به پسوریازیس به فشارخون بالا مبتلا می‌شوند.
- احتمال تجربه افسردگی میان این بیماران وجود دارد.
- تاری دید، قرمزی چشم و حساسیت چشم به نور از دیگر علائم این بیماری‌ست.
- تورم حاصل از آرتریت پسوریاتیک باعث آسیب به عروق خونی و در نتیجه افزایش خطر بیماری‌های قلبی می‌شود.
- آرتریت پسوریاتیک مانند دیگر انواع بیماری خود ایمنی، می‌تواند خستگی و بی‌حالی به همراه داشته باشد. تحقیقات نشان داده‌اند افرادی که دچار درد جسمی یا استرس روانی هستند، احساس خستگی بیشتری دارند. التهابی که با این بیماری حاصل می‌شود نیز باعث بروز خستگی می‌شود.
روماتیسم مفصلی
آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی یکی از شایع‌ترین انواع بیماری خود ایمنی مزمن است که اغلب دست‌ها، به خصوص مچ دست و زانو را درگیر می‌کند.
حدود ۱.۳ میلیون بزرگسال در ایالات متحده به این بیماری مبتلا هستند. این بیماری در زنان دو تا سه برابر بیشتر از مردان رایج است.
علائم آرتریت روماتوئید عبارتند از:
- درد، حساسیت و تورم در اطراف مفاصل
- سفتی مفصل
- علائمی که در هر دو طرف بدن ظاهر می‌شوند، مانند هر دو دست یا زانوها
- کاهش وزن
- خستگی
- ضعف
میزان شیوع این بیماری، در حدود ۵٪ تا یک درصد در جمعیت است و میزان ابتلای زنان تقریبا ۳ برابر مردان است. میزان شیوع این بیماری با بالا رفتن سن افزایش می‌یابد و تفاوت میزان ابتلای زنان و مردان در گروه‌های سنی بالاتر، سیر نزولی دارد.
روماتیسم مفصلی در ۸۰ درصد از بیماران، بین سنین ۳۵ تا ۵۰ سالگی، بروز می کند. میزان بروز آرتریت روماتوئید در زنان ۶۰ تا ۶۴ ساله، بیش از ۶ برابر زنان ۱۸ تا ۲۹ ساله‌است. با این حال طبق اطلاعات جدید شیوع این بیماری در حال کاهش است.
طبق بررسی‌های انجام شده، روماتیسم مفصلی از انواع بیماری خود ایمنی است که ژنتیک تاثیر قابل‌توجهی در ابتلا به آن دارد. در حدود ۱۰٪ بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید دارای یک خویشاوند درجه اول هستند که به این بیماری مبتلاست.
ام اس
ام اس یا مالتیپل اسکلروزیس یک بیماری خودایمنی فلج‌کننده اعصاب است. در این نوع بیماری، سیستم ایمنی بدن با حمله به لایه محافظ اعصاب، باعث ایجاد اختلال در عملکرد آنها شده و ارتباط میان مغز و سایر نقاط بدن را دچار مشکل می‌کند. معمولا ام اس بر اساس آزمایشات پزشکی و علائم، تشخیص داده می‌شود.
پیشتر درمان مشخصی برای این بیماری وجود نداشت اما اخیرا برای بهبود عملکرد بدن بعد از هر حمله ام اس و جلوگیری از بروز حمله جدید از روش‌های درمانی استفاده می‌شود.
علائم رایج ام اس عبارتند از:
- مشکلات حرکتی و حسی
- خواب رفتگی یا مور مور شدن
- اسپاسم
- ضعف و گرفتگی عضلات
- ناتوانی در هماهنگی و تعادل عضلات
- احساس خستگی
- مشکلات دیداری مثل کاهش دید یا دوبینی
- مشکلات عاطفی مانند افسردگی و ناخویشتن‌داری عاطفی
عامل اصلی بیماری ام اس هنوز مشخص نیست، اما احتمالا ترکیبی از ژنتیک، عوامل محیطی مثل رژیم غذایی نامناسب و عوامل آلاینده باشد.
لوپوس اریتماتوی سیستمیک
لوپوس بیماری خودایمنی ناشی از مجموعه‌ای از شرایط است که با التهاب پوست، مفاصل و در صورت شدت گرفتن آن، با التهاب اندام‌های داخلی مشخص می‌شود.
به طور کلی حدود ۱.۵ میلیون نفر را در ایالات متحده و ۵ میلیون نفر در سراسر جهان به لوپوس مبتلا هستند که اکثر افراد مبتلا زنان هستند. گرچه منشأ و عامل بروز این بیماری تاکنون ناشناخته مانده است، پژوهش‌گران احتمال می‌دهند که عامل بروز این بیماری نوعی ویروس یا پرتو فرابنفش باشد.
علاوه بر این فرضیه، آزمایش‌های دیگر حاکی از این است که عوامل ژنتیکی نیز تاثیرات بسزایی در بروز این بیماری دارند. خویشاوندان درجه اول و دوم یک فردِ مبتلا به لوپوس، بیش از دیگران در معرض ابتلا هستند و در مقابل، احتمال این که بیمار مبتلا به لوپوس خویشاوند درجه یک مبتلایی داشته باشد، ۳ تا ۱۰٪ است.
علائم SLE که شایع ترین نوع لوپوس است، عبارتند از:
- درد عضلات و مفاصل
- قرمزی پروانه‌ای شکل روی صورت
- حساسیت به نور خورشید
- خستگی
- تب
تیروئیدیت هاشیموتو
تیروئیدیت هاشیموتو که به نام بیماری هاشیموتو نیز شناخته می‌شود، یکی از انواع بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی به سلول‌هایی که هورمون‌های تیروئیدی را تولید می‌کنند حمله می‌کند. این موضوع منجر به کم‌کاری تیروئید می‌شود.
تیروئیدیت هاشیموتو حدود ۵ نفر از ۱۰۰ نفر را در ایالات متحده تحت تاثیر قرار داده، و بروز این بیماری در زنان ۱۰ برابر بیشتر از مردان است.
علائم آن عبارتند از:
- گواتر، که در قسمت جلوی گردن ورم می‌کند
- افزایش وزن
- خستگی
- افسردگی
- درد مفاصل و عضلات
- افزایش حساسیت به سرما
- ضربان قلب کند شده
قاعدگی سنگین یا نامنظم
بیماری گریوز
بیماری گریوز از انواع بیماری خود ایمنی است که باعث می‌شود غده تیروئید بیش از حد هورمون تیروئید تولید کند و اصطلاحا پرکاری تیروئید صورت بگیرد. این بیماری، حدود ۳٪ از زنان و ۵% از مردان را درگیر می‌کند. نسبت شیوع بیماری در افراد مذکر به مؤنث، 1 به 5 است و به طور کلی از هر ۲۰۰ نفر، ۱ نفر را مبتلا می‌کند. سن شروع بیماری اغلب ۲۰ تا ۵۰ سالگی است و ابتلا به این بیماری قبل از بلوغ نادر است.
علائم گریوز عبارتند از:
- عصبی بودن یا اضطراب
- خستگی
- ضربان قلب سریع و نامنظم
- دست های لرزان
- فشار خون بالا
- عرق کردن و دشواری در تحمل شرایط گرم
- کاهش وزن
- قاعدگی سبک و نامنظم
- گواتر
IBD یا بیماری التهابی روده
IBD از انواع بیماری خود ایمنی گوارشی و طولانی‌مدت است. در یک فرد مبتلا به IBD، پاسخ سیستم ایمنی به محرک‌های محیطی منجر به التهاب در معده و روده می‌شود. این عارضه ممکن است حدود ۱.۳٪ از افراد بالغ یعنی حدود ۳ میلیون نفر را تحت تاثیر قرار دهد.
دو نوع اصلی IBD وجود دارد: بیماری کرون و کولیت زخمی. این دو بیماری از جهاتی دارای شباهت‌هایی هستند و هر دو موجب التهاب دیواره روده می‌شوند. البته تفاوت‌های زیادی در مورد مناطق درگیرشونده و عمق التهاب بین این دو بیماری وجود دارد. با این حال تشابهات زیادی در روند درمان این دو وجود دارد.
یک نکته مهم که باید به آن توجه داشت این است که بیماری کرون علاوه بر آنکه روده بزرگ و روده باریک را تحت تأثیر قرار می‌دهد، می‌تواند دهان، مری، معده و مقعد را نیز دچار مشکلاتی کند، در حالی که کولیت زخمی در درجه اول روده بزرگ و راست روده را درگیر می‌کند.
علائم IBD عبارتند از:
- دل درد
- نفخ
- اسهال مداوم
- خون در مدفوع
- کاهش وزن
- خستگی
بیماری سلیاک
بیماری سلیاک یک اختلال ایمنی است که باعث می‌شود فرد مبتلا به این اختلال بعد از مصرف غذاهای حاوی گلوتن، دچار التهاب در جداره روده کوچک شود. این نوع از انواع بیماری خود ایمنی می‌تواند به درد شکم، ناتوانی در جذب مواد مغذی اصلی و برخی علائم دیگر مانند درد مفاصل منجر شود.
گلوتن، پروتئین موجود در گندم و جو است که حذف آن از رژیم غذایی افراد مبتلا به کنترل علائم و نشانه‌های بیماری سلیاک کمک می‌کند. احتمال می رود حدود ۲ میلیون نفر در ایالات متحده به بیماری سلیاک مبتلا باشند، اگرچه شاید بسیاری از آنها از این موضوع بی‌اطلاع باشند. تخمین زده می‌شود حدود ۸۰٪ مبتلایان به سلیاک از بیماری خود بی‌خبر باشند!
هنگامی که فرد مبتلا به این بیماری یک ماده غذایی حاوی گلوتن بخورد، سیستم ایمنی بدن او به بافت سالم روده کوچک حمله می‌کند. با گذشت زمان این حملات به اندام آسیب می‌رساند و از جذب مواد مغذی جلوگیری می‌کند.
علائم بیماری سلیاک عبارتند از:
- التهاب و درد در شکم
- احساس سوزش در قفسه سینه
- خستگی
- کاهش وزن
- راش
- درد مفاصل
- استفراغ یا اسهال
بیماری سلیاک با توجه به عدم تحمل گلوتن یا میزان حساسیت به گلوتن متفاوت است. ممکن است در صورت حساسیت کمتر، علائمی مشابه علائم بیماری سلیاک ایجاد شود، اما هیچ آسیبی به سیستم گوارشی وارد نشود. گاهی ممکن است بیماری سلیاک با بیماری سندروم روده تحریک‌پذیر اشتباه گرفته شود که در صورت اشتباه بودن تشخیص، بهبودی برای بیمارانی که درمان‌های مرتبط با سندروم روده تحریک‌پذیر را دریافت کنند حاصل نمی‌شود.
دیابت نوع 1
دیابت نوع ۱ باعث می شود که سیستم ایمنی سلول‌های بتا که در لوزالمعده انسولین تولید می‌کنند را از بین ببرد. در نتیجه، لوزالمعده قادر به ساخت انسولین کمتری می باشد که نهایتا منجر به کمبود انسولین می‌شود.
عدم تولید انسولین کافی به این معنی است که قندها نمی‌توانند به درستی در بدن منتقل شوند بنابراین منجر به افزایش سطح قند خون می‌شود.
علائم این نوع از انواع بیماری خود ایمنی عبارتند از:
- تکرر ادرار
- افزایش تشنگی
- از دست دادن انرژی
- تاری دید
- گرسنگی
- حالت تهوع
بر خلاف دیابت نوع ۲، وراثت نقش خاصی در دیابت نوع ۱ ندارد. از این دیابت به عنوان دیابت مختص دوره نوجوانی یاد می‌شود، اما امکان ابتلا به آن در باقی سنین هم وجود دارد.
کنترل انواع بیماری خود ایمنی
تشخیص انواع بیماری خود ایمنی می‌تواند فرآیندی چالش‌برانگیز و طولانی باشد. برای برخی، ممکن است سال‌ها طول بکشد تا به درستی بیماری آنها تشخیص داده شود. این موضوع می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد:
- همه علائم همیشه به صورت همزمان ظاهر نمی‌شوند.
- برخی علائم می‌توانند با علائم سایر بیماری‌ها، به ویژه سایر انواع بیماری خود ایمنی هم پوشانی داشته باشند.
به عنوان مثال، لوپوس می‌تواند مفاصل را مانند روماتیسم مفصلی تحت تاثیر قرار دهد، اما علائم کمتری داشته باشد. بیماری التهابی روده علائمی مشابه بیماری سلیاک ایجاد می‌کند، اما التهاب روده معمولاً از مصرف گلوتن ناشی نمی‌شود.
فرآیند تشخیص نیز بسته به نوع بیماری متفاوت است؛ با این حال، معمولاً شامل یک آزمایش خون هستند.
در برخی موارد، آزمایش خون می‌تواند شرایط مختلفی را نشان دهد. به عنوان مثال، تشخیص تیروئیدیت هاشیموتو و بیماری گریوز نیاز به یک آزمایش ساده برای اندازه‌گیری سطح هورمون تیروئید دارد. پزشک ممکن است با تجزیه و تحلیل آنتی بادی‌هایی که سیستم ایمنی تولید می‌کند، انواع بیماری خود ایمنی را تشخیص دهد.
برای کمک به فرآیند تشخیص، موارد زیر را توصیه می‌شود:
- بررسی سابقه سلامت خانواده
- ثبت علائم در طول زمان
- مراجعه به متخصص
از آنجایی که بیماری‌های خودایمنی می‌توانند گاهی یک عضو و گاهی چندین عضو را درگیر می‌کنند، اکتفا به علائم کافی نیست و لازم است حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
اگر تنها یک عضو مانند تیروئید یا پانکراس درگیر شود، متخصص غدد و به طور کلی متخصص آن اندام، بهترین پزشکی است که فرد باید به آن مراجعه کند. برای یک بیماری سیستمیک درگیرکننده بافت همبند، مانند مفاصل و ماهیچه‌ها، روماتولوژیست می‌تواند گزینه خوبی باشد.
آیا راهی برای مقابله با انواع بیماری خود ایمنی وجود دارد؟
در حالی که هیچ درمانی برای هیچ بیماری خودایمنی وجود ندارد، درمان‌ها می‌توانند علائم را کاهش دهند و یا حتی از بین ببرند، پیشرفت بیماری را کاهش داده و کیفیت زندگی را بهبود بخشند.
رویکردهای خاص به شرایط متفاوت بستگی دارند، اما درمان‌های رایج عبارتند از:
تسکین علائم
تسکین ممکن است با مصرف آسپرین یا ایبوپروفن برای کاهش درد و تورم خفیف یا جایگزین‌های تجویز شده بسته به شدت علائم موجود صورت بگیرد.
داروهای تجویز شده نیز می‌توانند به موارد زیر کمک کنند:
- افسردگی
- اضطراب
- خستگی
- اختلالات خواب
- بثورات
در بسیاری از موارد، ورزش منظم و داشتن یک رژیم غذایی متعادل و مغذی نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد.
مصرف داروهای جایگزین
برخی از انواع بیماری خود ایمنی بر توانایی بدن برای تولید یا دریافت آنچه نیاز دارد تأثیر می‌گذارد. به عنوان مثال، دیابت نوع ۱ بدن را از تولید انسولین کافی باز می‌دارد و بیماری تیروئید از تولید مقدار مناسب هورمون تیروئید جلوگیری می‌کند.
داروهای مختلفی می‌توانند جایگزین فرایندهای اصلی بدن شوند. فرد ممکن است طبق تشخیص پزشک تزریق انسولین داشته باشد یا قرص‌هایی مصرف کند که به تولید هورمون تیروئید کمک می‌کند.
مصرف داروهایی برای سرکوب سیستم ایمنی
برای بسیاری از افراد، داروهایی که سیستم ایمنی را سرکوب می‌کنند، می‌توانند علائم یک اختلال خودایمنی را تسکین و سرعت پیشرفت آن را کاهش دهند.
با این حال، این داروها که به عنوان سرکوب‌کننده سیستم ایمنی شناخته می‌شوند، می‌توانند عوارض جانبی نیز ایجاد کنند.
اجتناب از محرک‌ها
در برخی موارد، اجتناب از محرک‌هایی که واکنش سیستم ایمنی را تحریک می‌کنند، می‌تواند به کاهش یا از بین بردن علائم و کاهش سرعت پیشرفت انواع بیماری خود ایمنی کمک کند.
محرک‌های رایج عبارتند از:
- رژیم غذایی
- عفونت
- سیگار
در مقابل این دشمن درونی عقب‌نشینی نکنیم!
انواع بیماری خود ایمنی، سیستم ایمنی بدن را مانند یک دشمن درونی به جان سلول‌ها و بافت‌های سالم می‌اندازند و تا جای ممکن، سلول‌های سالم را تخریب می‌کنند. این بیماری‌ها باعث اختلال در عملکرد اعضای مختلف بدن شده و در برخی انواع آن، زیبایی ظاهری نیز دچار مشکل می‌شود.
علائم بیماری‌های خودایمنی اغلب با یکدیگر هم پوشانی دارند و تشخیص را پیچیده می‌کنند؛ اما با این وجود باید نشانه‌ها و علائم این دسته از بیماری‌ها را جدی بگیریم، به متخصص مراجعه کنیم و تا رسیدن به تشخیص درست برای کنترل بیماری، دست از تلاش نکشیم تا از آسیب بیشتر جلوگیری کنیم.
درمانگاه نوید سلامت در شرق تهران همراه همیشگی شما تا رسیدن به سلامتی است.
