راههای پیشگیری از پوسیدگی مینای دندان
از دیرباز پوسیدگی دندان یکی از مشکلات انسان ها بوده و هست. با پیشرفت تکنولوژی و بهبود وضعیت بهداشت و سلامت، مشکلات مربوط به دندان قابل درمان شده اند و می توان با چند جلسه مراجعه به دندانپزشکی آنها را رفع کرد. طبیعتا برای هر کسی زیبایی و سلامتی دندان های خود اهمیت فراوانی دارد و سعی می کند تا از آسیب به آنها خودداری کند. تقویت و مراقبت از مینای دندان یکی از روش هایی ست که به حفظ سلامتی و زیبایی دندان کمک می کند. شما می توانید با تقویت مینای دندان خود، از بسیاری مشکلات جلوگیری کرده و دندان های خود را برای مدت طولانی تر سالم نگه دارید.
با مراجعه به درمانگاه نوید سلامت در شرق تهران، از خدمات تخصصی دندانپزشکی بهره مند شوید.
مینای دندان چیست؟
مینای دندان (Tooth Enamel) سخت ترین پوشش دندان است که قسمت خارجی دندان را می پوشاند. مینای دندان از عاج دندان محافظت می کند. بسیاری از مسائل می توانند باعث کاهش استحکام مینای دندان یا تغییر در رنگ آن شود. تقویت و ترمیم مینای دندان به بهبود و افزایش سلامتی دندان کمک می کند.
وظیفه مینای دندان
این بافت سخت بر روی قسمت خارجی دندان قرار می گیرد و از آن محافظت می کند. ممکن است اقدامات روزمره ای که انجام می دهید، مانند جویدن، گاز گرفتن و خورد کردن به دندان های شما آسیب بزند اما مینای دندان از بسیاری از این آسیب ها جلوگیری می کند. همچنین مینای دندان از آسیب های شیمیایی و آسیب های ناشی از تغییرات دما جلوگیری می کند.
فرسایش مینای دندان
درست است که مینای دندان محکم ترین بافت بدن می باشد اما همواره در معرض آسیب و فرسایش قرار دارد. این بخش از دندان معمولا با استخوان مقایسه می شود اما در استخوان ها در اثر آسیب یا شکستگی می توان ترمیم خود به خودی سلول ها و بهبود آن را مشاهده کرد در صورتی که در مینای دندان این ویژگی وجود ندارد. در واقع اگر مینای دندان شما آسیب ببیند به صورت طبیعی ترمیم نمی شود و بهبود در اثر فعالیت سلول ها دیده نمی شود زیرا این بخش عاری از سلول می باشد. عوامل متعددی هستند که می توانند به مینای دندان های شما آسیب بزنند که بهتر است دلایل و علائم آن را بشناسید تا در شرایط لازم بتوانید به بهترین شکل اقدام کنید. در ادامه به این دلایل و علائم اشاره می کنیم.
دلایل فرسایش مینای دندان
فرسایش مینای دندان زمانی رخ می دهد که مقدار طبیعی پی اچ در محیط دندان کاهش پیدا می کند و محیط اسیدی می شود. عوامل متعددی می تواند باعث تغییر در پی اچ شود، مانند:
- مصرف انواع نوشابه های گازدار و انرژی زا
- برگشت اسید معده به دهان در اثر ریفلاکس (اسیدهای معده بسیار قوی هستند)
- زیاده روی در مصرف قند و نشاسته
- زیاده روی در مصرف مواد اسیدی مانند سرکه یا ترشیجات
- انواعی از مشکلات گوارشی که باعث اسیدی شدن محیط دهان می شوند
- مصرف برخی داروها مثل آسپرین
- خشکی دهان و کم بودن بزاق
- عدم استحکام مینای دندان به دلیل مشکلات ژنتیکی و ارثی
- در برخی از موارد عوامل محیطی مانند دندان قروچه یا ساییدگی زیاد دندان ها به علت استرس و اضطراب می تواند استحکام مینای دندان را کاهش دهد.
علائم فرسایش
علائم فرسایش مینای دندان بسته به شدتِ آن می تواند متفاوت باشد اما به صورت کلی وجود یک سری علائم خبر از فرسایش مینای دندان می دهند. به طور مثال اگر در هنگام مصرف مواد غذایی شیرین مثل شکلات یا انواع شیرینی احساس دندان درد دارید، شما مستعد آسیب مینای دندان هستید. همچنین ایجاد حساسیت نسبت به مواد سرد یا گرم نیز می تواند نشان دهنده مراحل اولیه فرسایش باشد. اگر مشاهده کردید رنگ دندان هایتان کمی تغییر کرده، می توان آن را نشانه ای از فرسودگی تلقی کرد. از علائم دیگر می توان به تَرَک برداشتن یا خشن شدن لبه های دندان اشاره کرد. همچنین فرو رفتگی هایی که در سطح دندان ها ایجاد می شوند می توانند ناشی از فرسایش مینای دندان باشند.
عوارض فرسایش
فرسایش مینای دندان در صورتی که درمان نشود می تواند مشکلات متعددی را برای شما به وجود آورد. این فرسایش می تواند باعث از بین رفتن بخش زیادی از دندان های شما شود و شما را مجبور کند تا برای بهبود آن از درمان های پیچیده و طولانی مدت دندانپزشکی استفاده کنید. در صورت ادامه فرسایش، دندان های شما پوسیده می شوند و این پوسیدگی باعث ورود باکتری ها و ایجاد انواع عفونت ها در قسمت داخلی دندان ها می شود. همچنین می تواند باعث ایجاد حساسیت های شدید نسبت به سرما و گرما، زرد و لکه دار شدن دندان ها، شکستگی دندان ها و ایجاد حفره شود. این عوارض بسته به مدت زمان فرسایش و پیشرفت آن، راه های درمانی متفاوتی دارند.
درمان فرسایش مینای دندان
درمان فرسایش مینای دندان بسته به مدت زمان و شدت آن می تواند متفاوت باشد. ممکن است در اثر فرسایش، سطحِ دندان شما از بین رفته باشد و نیازمند پر کردن دندان یا عصب کشی شود. همچنین ممکن است از راهی های زیر استفاده شود.
- استفاده از باندینگ دندان
روش باندینگ برای افرادی استفاده می شود که بخشی از مینای دندان های آنها آسیب دیده یا قسمتی از آن کاملا از بین رفته باشد. در این روش پزشک ابتدا قسمتی از دندان که نیازمند درمان است را می تراشد سپس با استفاده از رزین هم رنگ دندان بخش آسیب دیده را می پوشاند. در این روش پزشک در درمانگاه نوید سلامت می بایست از دندان شما قالب بگیرد تا باندینگ به شکل صحیح دندان شما را در بر بگیرد.
- استفاده از روکش دندان
استفاده از روکش دندان روش دیگری است که برای پوشاندن دندان آسیب دیده استفاده می شود. در این روش ابتدا پزشک دندان شما را پر می کند سپس با خمیر دندانپزشکی قالبی از دندان شما گرفته می شود. بعد از آماده شدن روکش دائمی دندان آن را روی قسمت آسیب دیده قرار می دهد. در صورتی که هرکدام از علائم فرسایش مینای دندان را مشاهده کردید بهتر است هر چه زودتر به دندان پزشک در کلینیک نوید سلامت مراجعه نمایید. همواره به خاطر داشته باشید پیشگیری بهتر از درمان است.
راه های تقویت مینای دندان
برای افزایش استحکام مینا و بهبود سلامت دندان، شما می توانید با رعایت چند نکته باعث تقویت مینای دندان خود شوید. در ادامه به راه های تقویت مینای دندان اشاره می کنیم.
استفاده از خمیر دندان های حاوی فلوراید
فلوراید می تواند باعث از بین بردن پوسیدگی های جزئی و ترمیم مینای دندان شود. استفاده از خمیر دندان های حاوی فلوراید علاوه بر سفید کردنِ دندان های شما، باعث افزایش مقاومت آنها نسبت به اسید نیز می شود. بهتر است برای تهیه این خمیر دندان ها به داروخانه ها مراجعه کنید و یا از پزشک خود بخواهید آن را برای شما تجویز کند.
مسواک بزنید
مسواک زدن ساده ترین و راحت ترین روشی است که می تواند باعث تقویت مینای دندان و جلوگیری از پوسیدگی دندان شود. مسواک زدن مداوم باعث از بین رفتن باکتری هایی می شود که در ایجاد پلاک های دندانی و پوسیدگی نقش دارند.
رژیم غذایی متعادل داشته باشید
زیاده روی در مصرف قندها و مواد غذایی شیرین می تواند باعث ایجاد پوسیدگی و آسیب به مینای دندان شود. با رعایت رژیم غذایی متعادل و مصرف به اندازه این قبیل مواد، شما می توانید از بروز این مشکلات جلوگیری نمایید. همچنین می توانید تا حد امکان به جای مصرف آبمیوه از خود میوه ها استفاده کنید. به خاطر داشته باشید بهتر است بعد از مصرف مواد قندی مانند شیرینی ها مسواک بزنید.
از دهانشویه استفاده کنید
استفاده از دهانشویه ها باعث از بین بردن باکتری های داخل دهان می شود و دندان شما را از پوسیدگی و آسیب حفظ می کند. می توانید برای محافظت بهتر از دهانشویه های حاوی فلوراید استفاده کنید و مینای دندان خود را تقویت کنید. البته استفاده بیش از حد دهانشویه نیز توصیه نمی شود زیرا علاوه بر زرد شدن دندان باعث تولید قارچ دهانی نیز می شود.
مواد معدنی مورد نیاز دندان هایتان را مصرف کنید
کمبود مواد معدنی در بدن مشکلات فراوانی را به همراه دارد به همین دلیل لازم است همواره میزان این مواد را در بدن به مقدار کافی نگه دارید. مصرف ویتامین D و کلسیم می تواند به افزایش استحکام مینای دندان شما کمک کند. همچنین خوردن چربی های مفید مانند روغن نارگیل نیز می تواند برای تقویت مینای دندان مفید باشد.
آب فراوان بنوشید
نوشیدن آب فراوان باعث می شود اسید ناشی از مواد غذایی در دهان رقیق شده و اگر محیط دهانتان از قبل اسیدی باشد، باعث کاهش شدت اسید می شود. همچنین به دفع باکتری های مضر که سبب پوسیدگی می شوند، کمک می کند. همچنین نوشیدن آب به ایجاد بزاق هم کمک می کند و از خشکی دهان جلوگیری می کند.
از مصرف نوشابه خودداری کنید
نوشابه به دلیل قند زیادی که دارند به شدت می توانند برای مینای دندان شما مضر باشند. همچنین نوشابه های گازدار می توانند در بزاق خاصیت اسیدی ایجاد کنند و پی اچ دهان را کاهش دهند و به مینای دندان آسیب بزنند. با خودداری از مصرف نوشابه هم باعث بهبود سلامت دندان های خود می شوید و هم از مضرات دیگر آن در امان می مانید.
از مصرف دخانیات بپرهیزید
به دلیل وجود نیکوتین در ترکیبات دخانیات، استعمال آن باعث اختلال در گردش خون لثه و دندان شده و غذا رسانی و اکسیژن رسانی را به دندان مختل می کند. این وضعیت باعث تضعیف مینای دندان می شود و همچنین باعث ایجاد لکه هایی در سطح دندان و زرد شدن آنها خواهد شد. علاوه بر آن، این مواد باعث از بین رفتن باکتری های مفید داخل دهان می شود که برای سلامت فرد مضر هستند.
دندان قروچه را درمان کنید
دندان قروچه و کوبیدن دندان ها به هم در اثر استرس می تواند به شدت به مینای دندان شما آسیب وارد کند. به دلیل فشاری که به دندان وارد می شود در طول زمان این مشکل باعث از بین رفتن مینای دندان ها شده و آنها را آسیب پذیر می کند. برای درمان این اختلالات حتما به پزشک مراجعه کنید.
مشکلات گوارشی خود را درمان کنید
انواعی از مشکلات گوارشی مانند ریفلاکس می توانند باعث اسیدی شدن محیط دهان شده و در نتیجه به مینای دندان آسیب بزند. در این شرایط بسیار مهم است که هر چه سریع تر این گونه مشکلات را درمان کنید زیرا اسید معده بسیار قوی است و می تواند به شدت به دندان هایتان آسیب بزند.
آدامس بدون شکر بجوید
به طور کلی آدامس جویدن مزیت های متعددی دارد و باعث افزایش ترشح بزاق می شود و از خشکی دهان جلوگیری می کند اما اگر از آدامس شکردار استفاده کنید می تواند کاملا برعکس عمل کند و به دندانها آسیب بزند. شکر و قند موجود در این آدامس می تواند تجزیه شوند و باعث تضعیف مینای دندان و پوسیدگی آنها شوند. پس بسیار اهمیت دارد که از آدامس های بدون شکر استفاده کنید.
رفتن به دندانپزشکی را جدی بگیرید
چک کردن مداوم دندان ها برای جلوگیری از پوسیدگی دندان و از بین رفتن مینای آنها بسیار اهمیت دارد. لازم است حداقل هر ۶ ماه یکبار به دندانپزشکی مراجعه کنید تا در صورت وجود پوسیدگی و آسیب دیدگی مینای دندان آن را رفع کنید. اگر اهمال کاری کنید و از رفتن به دندانپزشکی خودداری کنید، ممکن است پوسیدگی به سرعت پیشرفت کند و آسیب زیادی به مینای دندان شما وارد شود.
کلینیک شبانه روزی نوید سلامت در شرق تهران، با مجرب ترین دندانپزشک در شرق تهران با ارائه خدمات دندانپزشکی همراه شماست.
